Vitamin A có vai trò quan trọng trong việc tăng trưởng cơ thể, sức khỏe sinh sản, hệ miễn dịch, duy trì thị lực. Cung cấp đủ vitamin A cho cơ thể sẽ giúp phòng chống một số rủi ro về sức khỏe như rụng tóc, khô mắt, các vấn đề về da, quáng gà,…

Vai trò của Vitamin A

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh lý, bao gồm duy trì chức năng của các biểu mô như da, niêm mạc đường hô hấp, ruột, bàng quang, vùng tai, và mắt. Nó hỗ trợ quá trình thay thế tế bào da, cung cấp sự hỗ trợ cho thị giác trong điều kiện thiếu ánh sáng, duy trì hệ miễn dịch mạnh mẽ, và ủng hộ sự phát triển và sinh sản. Các vai trò quan trọng của vitamin A như sau:

• Tham gia vào quá trình tăng trưởng thị giác. Khi cơ thể thiếu hụt vitamin A, khả năng nhìn sẽ bị giảm lúc ánh sáng yếu, tình trạng này thường xảy ra vào thời điểm trời tối, còn được gọi với cái tên là “quáng gà”.
• Bảo đảm giác mạc, tuyến nước bọt, tinh hoàn, ruột non, những tổ chức biểu mô dưới da,.. được toàn vẹn. Việc sản sinh các niêm mạc giảm, xuất hiện sừng hóa, khô da khi cơ thể thiếu vitamin A, triệu chứng này thường xuất hiện ở mắt, ban đầu là kết mạc khô sau đó gây tổn thương đến giác mạc. Với sự thương tổ của các tế bào biểu mô cùng sức đề kháng giảm sút tạo môi trường thuận lợi cho sự xâm nhập của vi khuẩn.
• Tham gia vào chu trình cơ thể đáp ứng miễn dịch, giúp sức đề kháng được tăng cường. Trẻ em dễ bị các bệnh lý nhiễm khuẩn và thời gian mắc bệnh kéo dài hơn, gây tử vong cao hơn nếu thiếu vitamin A.

Khi cơ thể thiếu vitamin A, nguy cơ nhiễm trùng tăng lên và trong trường hợp bị nhiễm trùng, cơ thể cần thêm vitamin A, gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin A trầm trọng. Điều này có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn, đặc biệt là ở trẻ em, giữa việc thiếu vitamin A và nhiễm trùng, dẫn đến tăng nguy cơ tử vong ở trẻ em tăng cao. Ngoài ra, thiếu vitamin A còn có thể dẫn đến tình trạng da khô, mắt khô, và triệu chứng quáng gà phát triển chậm.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng việc tiêu thụ quá nhiều vitamin A có thể gây tích tụ lớn của nó trong gan và dẫn đến các tác dụng phụ như việc sưng xương, loét miệng, thay đổi thị giác và sự nhầm lẫn.

Liều lượng vitamin A khuyên dùng

Các giá trị tiêu thụ lượng vitamin A do Dietary Reference Intakes – DRIs của Hoa Kỳ đưa ra như sau:

• Trẻ sơ sinh: 400 mcg/ ngày (từ 0 – 6 tháng tuổi), 500 mcg/ ngày (từ 7 – 12 tháng tuổi)
• Đối với trẻ em: 300 mcg/ ngày (từ 1 – 3 tuổi), 400 mcg/ ngày (từ 4 – 8) tuổi, 600 mcg/ ngày (từ 9 – 13 tuổi)
• 900 mcg/ ngày đối với nam từ 14 trở lên và 700 mcg/ ngày đối với nữ từ 14 trở lên.
• 750 mcg/ ngày đối với phụ nữ mang thai trong độ tuổi từ 14 – 18 và 770 mgc/ ngày đối với mẹ bầu từ 19 tuổi trở lên
• 1200 mcg/ ngày đối với nữ giới cho con bú trong độ tuổi từ 14 – 18 và 1300 mcg/ ngày đối với nữ giới cho con bú từ 19 tuổi trở lên.

Triệu chứng và biến chứng của việc thiếu Vitamin A

Triệu chứng

• Khô mắt mô tả một quang phổ của các bệnh về mắt do vitamin A thiếu hụt. Nó được đặc trưng bởi tình trạng khô kết mạc và giác mạc bệnh lý, gây ra bởi chức năng không đầy đủ của các tuyến lệ và được biểu hiện bằng các đốm Bitot (các khu vực tăng sinh tế bào vảy bất thường và sừng hóa của kết mạc), tiến triển thành bệnh xơ hóa giác mạc (khô) và keo sừng (mềm).
• Thiếu vitamin A cũng gây ra bệnh quáng gà và bệnh võng mạc vì vitamin A là chất nền cho các sắc tố thị giác cảm quang trong võng mạc.
• Xương kém phát triển.
• Các vấn đề về da liễu không đặc hiệu, chẳng hạn như tăng sừng, tăng sừng nang lông, và sự phá hủy các nang lông và thay thế chúng bằng các tuyến tiết chất nhờn.
• Suy giảm hệ thống miễn dịch qua trung gian dịch thể và tế bào do tác động trực tiếp và gián tiếp lên tế bào thực bào và tế bào T dẫn tới tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng: tiêu chảy, viêm phổi…

Biến chứng

• Thiếu vitamin A gây chứng bệnh về mắt (khô mắt, quáng gà, sẹo giác mạc, mù lòa). Vitamin A cũng có một vai trò quan trọng trong quá trình truyền quang, và sự thiếu hụt sẽ gây ra bệnh quáng gà.
• Thiếu vitamin A cũng liên quan đến sự phát triển xương kém, các vấn đề da liễu không đặc hiệu (ví dụ, tăng sừng) và suy giảm chức năng miễn dịch.

Bổ sung vitamin A

Bạn có thể bổ sung vitamin từ các loại thuốc tổng hợp hoặc qua những thực phẩm bạn ăn hằng ngày. Bạn chỉ nên dùng thuốc khi cơ thể bị thiếu vitamin A, tốt nhất nên đi khám để được kiểm tra và tư vấn sử dụng thuốc như thế nào cho phù hợp. Nếu bạn chưa gặp các triệu chứng của việc thiếu vitamin A, bạn chỉ cần bổ sung một lượng vừa đủ cho cơ thể thông qua những thực phẩm mà bạn ăn, một số thực phẩm giàu vitamin A mà bạn có thể bổ sung vào chế độ ăn của mình:

• Dầu gan cá: chỉ với 1 muỗng canh dầu gan cá tuyết, bạn đã có thể bổ sung 4.080 mcg vitamin A cho cơ thể. Loại dầu gan cá này là một trong nguồn cung cấp phong phú chất axit béo omega-3, giúp bảo vệ tim, chống viêm hiệu quả và hỗ trợ chữa hoặc phòng ngừa bệnh trầm cảm. Dầu gan cá tuyết còn là loại thực phẩm bổ sung vitamin D hữu hiệu.
• Gan bò: Có đến 6.582 mcg vitamin A trong một phần gan bò xào ( khoảng 85g). Ngoài ra, gan bò còn là một bộ phần giàu chất đạm và những dưỡng chất khác, gồm vitamin B12, B2, folate, sắt và choline.
• Khoai lang: một củ khoai lang nướng đã có thể bổ sung 1.403 mcg hàm lượng vitamin A cho cơ thể. Vitamin A có dạng beta carotene trong loại rau củ này, một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin A trong dạng này có thể giúp cơ thể ngăn ngừa ung thư ruột kết và ung thư tuyến tiền liệt. Bên cạnh đó, khoai lang không có chất béo và ít calo, đồng thời còn là loại thực phẩm giàu chất xơ, kali, vitamin C và B6.
• Cà rốt: Trong cà rốt chứa rất nhiều chất beta carotene, trong nửa cốc cà rốt sống có đến 459 mcg vitamin A. Cà rốt cũng rất ít calo khi chỉ khoảng 26 lượng calo cho mỗi phần. Hơn nữa, cà rốt còn giúp tăng cường sức khỏe đường ruột và hạn chế táo bón do chứa nhiều chất xơ.
• Đậu mắt đen: Có đến 66 mcg vitamin A trong mỗi chén đậu mắt đen đã luộc. Loại thực phẩm này còn giàu protein, chất xơ và chất sắt. Nhiều nhà khoa học đã cho thấy vai trò của các loại đậu khác nhau trong việc cải thiện các bệnh đột quỵ, cao huyết áp, giảm nguy cơ bị tim và tiểu đường.
• Bông cải xanh: Trong nửa cốc bông cải xanh cung cấp khoảng 60mg, đây còn là nguồn bổ sung vitamin K và C cực tốt, mà chỉ chứa 27 calo trong một khẩu phần ăn.
• Ớt: Nửa chén ớt chuông hoặc ớt đỏ ngọt đã cung cấp cho cơ thể 117 mcg vitamin A, không chỉ vậy, thực phẩm này rất giàu folate, vitamin B6, C và chỉ chứa 19 calo. Ớt chuông còn là thực phẩm giúp chống oxy hóa tuyệt vời, có đặc tính kháng histamine và chống viêm.
• Nước ép cà chua: Trong ba cốc nước ép cà chua cung cấp khoảng 42 mcg vitamin A cho cơ thể, loại rau củ này cũng rất dồi dào vitamin C, lycopene những hoạt chất có công dụng chống oxy hóa. Nước ép cà chua và cà chua còn chứa zeaxanthin và lutein rất tốt cho mắt.
• Cá trích: chỉ với một phần cá trích ngâm (khoảng 85g), cơ thể được bổ sung 219 mcg vitamin, vitamin D và protein. Cá trích cũng là nguồn thực phẩm bổ sung omega-3, rất tốt cho não và sức khỏe của tim.
• Dưa lưới: Nửa cốc dưa lưới có thể bổ sung cho cơ thể 135 mcg vitamin A. Thực phẩm này còn giàu vitamin C, giúp hệ thống miễn dịch được tăng cường, chống oxy hóa và bảo vệ cơ thể khỏi một số bệnh lý.

Với những thực phẩm cần nấu chín, không nên nấu quá lâu bởi việc này làm giảm chất lượng và hàm lượng vitamin A.

Lời kết

Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể người không thể tự tổng hợp, vì vậy vi chất này cần phải được hấp thụ qua các chế độ ăn. Cũng như các loại vitamin khác, vitamin A cũng đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh lý của cơ thể. Hãy bổ sung vitamin A cùng những chất dinh dưỡng khác đều đặn mỗi ngày nhé!

Bên cạnh việc bổ sung đầy đủ các loại vitamin cho cơ thể, bạn cũng có thể áp dụng phương pháp EMS Trainning để mang lại một sức khỏe tốt. Liên hệ với chuyên viên của YeahFit qua Hotline 028 9999 8996 để nhận thêm thông tin tư vấn!

Thông Tin Liên Hệ:

Hotline: 028 9999 8996

Fanpage: www.facebook.com/YeahFit.EMS.Training

Địa chỉ (chi nhánh 1): 101 Cao Thắng, P3, Q3, HCM

Địa chỉ (chi nhánh 2): 69 Cộng Hòa, P.4, Q.Tân Bình, HCM

Nguồn tham khảo: vinmec.com, medlatec.vn

Xem thêm: Vitamin D là gì? Cách bổ sung vitamin D hợp lý