Natri là chất khoáng quan trọng cho sức khỏe con người, hỗ trợ tăng cường điện giải và cân bằng máu trong cơ thể. Khi cơ thể thiếu natri có thể gây nhiều tác động tiêu cực và ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của cơ thể. Cần cân nhắc bổ sung natri vào khẩu phần ăn của bạn, để tránh tình trạng thiếu hoặc thừa natri, gây hại cho sức khỏe. Vậy nên bổ sung natri như thế nào cho hợp lý? Hãy cùng nhau tìm hiểu trong bài viết này nhé!

Đặc điểm về natri

Natri còn gọi là Sodium là một chất điện giải quan trọng cho cơ thể và cũng là thành phần chính trong muối ăn. Natri thường xuất hiện tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm như muối, cá, thịt, các loại hạt và các sản phẩm từ sữa. Ngoài ra, natri cũng được bổ sung vào một số thực phẩm trong quá trình sản xuất để tăng hương vị và độ mặn của sản phẩm.

Natri xuất hiện trong hầu hết các phần của cơ thể bao gồm: máu và các chất lỏng xung quanh tế bào. Chức năng chính của natri là giữ các chất lỏng này duy trì khả năng cân bằng.Bên cạnh đó, natri còn đóng vai trò quan trọng trong chức năng thần kinh và cơ bình thường. 

Thận điều chỉnh nồng độ natri trong cơ thể thông qua quá trình bài tiết nước tiểu. Khi cơ thể cần giảm lượng natri, thận sẽ giữ lại natri và tiết ra nước tiểu có nồng độ natri thấp. Ngược lại, khi cơ thể cần tăng lượng natri, thận sẽ tiết ra nước tiểu có nồng độ natri cao.Ngoài ra, natri cũng có thể bị mất qua quá trình hôi mồ hôi.

Nguy cơ khi ăn quá ít natri

Thực tế, việc hạn chế quá mức natri trong chế độ ăn uống cũng có thể mang đến một số nguy cơ và tác động không mong muốn. Một số nguy cơ nguy hiểm có thể xảy ra:

Có thể tăng kháng insulin

Một số nghiên cứu đã tìm thấy mối liên quan giữa chế độ ăn ít natri và tăng kháng insulin. Kháng insulin là tình trạng khi cơ thể không phản ứng tốt với hormone insulin, dẫn đến tăng insulin và đường huyết. Tình trạng kháng insulin là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng như tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch.

Tuy nhiên, không phải tất cả các nghiên cứu đều đồng ý với mối liên quan này và có những nghiên cứu cho thấy việc hạn chế natri không gây tăng kháng insulin, thậm chí có thể giảm khả năng kháng insulin. Sự không nhất quán trong các kết quả nghiên cứu có thể được giải thích bởi sự khác biệt về thời gian nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu và mức độ hạn chế natri trong chế độ ăn.

Để có đánh giá chính xác về tình trạng kháng insulin và tác động của chế độ ăn natri, cần nghiên cứu thêm và tiếp tục theo dõi các nghiên cứu mới nhất trong lĩnh vực này.

Không có lợi ích rõ ràng cho bệnh tim mạch

Giảm lượng natri trong khẩu phần ăn có thể làm giảm huyết áp, nhưng huyết áp chỉ là một yếu tố nguy cơ gây bệnh và không phải là yếu tố quan trọng cuối cùng gây ra các bệnh tim mạch như đau tim hoặc tử vong.

Mặc dù có một số nghiên cứu quan sát đã xem xét tác động của chế độ ăn ít natri đến cơn đau tim, đột quỵ và nguy cơ tử vong, nhưng chúng chỉ ra rằng việc tiêu thụ ít hơn 3.000 mg natri mỗi ngày có thể tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim, bao gồm cả cơn đau tim và đột quỵ.

Một nghiên cứu khác báo cáo rằng sử dụng natri thấp hơn mức khuyến nghị có thể tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim.

Tuy nhiên, kết quả của các nhà nghiên cứu vẫn còn rất nhiều mâu thuẫn. Vào năm 2011, một đánh giá cho rằng không có bằng chứng cho thấy việc giảm natri làm giảm nguy cơ tử vong do đau tim hoặc đột quỵ, và thậm chí có thể làm tăng nguy cơ tử vong do suy tim. Vấn đề về mối liên hệ giữa bệnh tim mạch và hạn chế natri vẫn chưa được làm sáng tỏ.

Tăng nguy cơ tử vong do suy tim

Suy tim là tình trạng khi tim không thể bơm đủ máu đi khắp cơ thể để đáp ứng nhu cầu máu và oxy của cơ thể. Mặc dù tim không ngừng hoạt động hoàn toàn, nhưng suy tim vẫn là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Có một liên kết giữa chế độ ăn ít muối hoặc hạn chế natri và tăng nguy cơ tử vong ở những người mắc suy tim. Điều này được xác nhận trong một nghiên cứu đánh giá trên nhóm người suy tim, cho thấy rằng việc giới hạn lượng natri có thể tăng nguy cơ tử vong.

Thực tế là tác động này rất đáng kể – những người giới hạn natri có nguy cơ tử vong cao hơn 160%. Mối liên hệ này có thể được giải thích bởi việc người mắc suy tim thường được khuyến nghị hạn chế natri. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn trong tương lai để cung cấp bằng chứng mạnh mẽ hơn về mối liên quan này.

Có thể tăng cholesterol LDL và triglyceride (chất béo có hại)

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh tim, trong đó bao gồm tăng lượng cholesterol LDL và triglyceride. Các nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng tác động của chế độ ăn ít natri sẽ làm tăng mức cholesterol LDL và triglyceride trong máu.

Trong một nghiên cứu trên những người khoẻ mạnh đã phát hiện rằng chế độ ăn ít natri có thể gây tăng cholesterol LDL lên đến 4.6% và triglyceride lên đến 5.9%. Tuy nhiên, đánh giá gần đây khác đã cho thấy mức tăng này thấp hơn, với cholesterol LDL tăng 2.5% và triglyceride tăng 7%.

Mặc dù có sự đa dạng trong kết quả này, những nghiên cứu này đã khám phá mối liên quan giữa chế độ ăn ít natri và sự biến đổi trong các yếu tố rủi ro liên quan đến bệnh tim. Ngoài ra, chúng cũng đã nhấn mạnh rằng hạn chế muối chỉ có tác động đáng kể đối với huyết áp ở những người có huyết áp cao.

Tăng nguy cơ tử vong ở những người mắc bệnh tiểu đường

Người bị tiểu đường thường đối diện với nguy cơ cao hơn về các bệnh tim và đột quỵ so với những người không mắc bệnh này. Do đó, việc kiểm soát chế độ ăn, bao gồm hạn chế lượng muối, thường được khuyến nghị cho họ.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã đưa ra thông tin đáng ngạc nhiên: hạn chế lượng natri có thể gây tăng nguy cơ tử vong ở những người mắc cả bệnh tiểu đường loại 1 và 2. Các nghiên cứu này thường là nghiên cứu quan sát, nên cần sự thận trọng khi đưa ra kết luận. Dù vậy, kết quả này đánh dấu sự cần thiết của nghiên cứu thêm sâu và chi tiết hơn để giải thích mối liên quan giữa lượng natri và nguy cơ tử vong xảy ra ở những người mắc bệnh tiểu đường.

Nguy cơ hạ natri máu cao hơn (nồng độ natri trong máu thấp)

Hạ natri máu xảy ra khi nồng độ natri trong cơ thể giảm xuống mức đáng lo ngại. Khi điều này xảy ra, các triệu chứng tương tự như khi cơ thể mất nước có thể xuất hiện. Tình trạng này có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe, bao gồm việc sưng tấy não, đau đầu, co giật, mất ý thức và nguy cơ tử vong.

Người lớn tuổi đang đối diện với nguy cơ cao hơn của việc hạ natri máu so với các nhóm tuổi khác. Điều này có thể được giải thích bởi thực tế rằng những người già thường có nhiều khả năng mắc các bệnh lý và sử dụng các loại thuốc thường xuyên, làm giảm nồng độ natri trong máu.

Ngoài ra, các vận động viên, đặc biệt là những người tham gia vào các cuộc đua hoặc các hoạt động thể chất đòi hỏi sự bền bỉ, cũng đối mặt với nguy cơ cao bị hạ natri máu liên quan đến thể dục thể thao. Điều này là do họ thường uống quá nhiều nước trong quá trình tập luyện hoặc thi đấu, mà không bù lại lượng natri đã mất đi thông qua mồ hôi.

Tác hại khi dùng quá nhiều natri

Khi ăn nhiều muối sẽ gây ra thách thức lớn đối với thận trong việc bài tiết một lượng lớn muối được đưa vào cơ thể. Hệ thống tim mạch là một trong những hệ thống cơ quan chính rất dễ bị tổn thương nếu ăn quá nhiều natri trong chế độ ăn uống. Một chế độ ăn uống dư thừa natri, cơ thể sẽ dẫn đến tăng huyết áp.

Năm 1904, các chuyên gia tại Pháp đã thực hiện nghiên cứu đầu tiên về mối quan hệ giữa natri và huyết áp cao. Họ nghiên cứu 6 bệnh nhân mắc bệnh cao huyết áp trong vòng 3 tuần, trong đó họ tiêu thụ một lượng lớn muối và chỉ bài tiết rất ít muối qua nước tiểu, làm cho họ ở trạng thái cân bằng natri dương, và huyết áp của họ tăng lên, ngay cả khi họ tiêu thụ ít protein. Kết quả của nghiên cứu này cho thấy rằng muối góp phần đáng kể vào tình trạng tăng huyết áp.

Năm 2014, một nghiên cứu lớn về mối liên hệ giữa việc bài tiết natri và kali qua nước tiểu và huyết áp đã được tiến hành. Dựa trên việc phân tích nồng độ natri trong nước tiểu của hơn 100.000 người từ 18 quốc gia trên khắp năm châu lục, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng những người tiêu thụ nhiều natri có huyết áp cao hơn đáng kể so với những người tiêu thụ ít natri.

Một quần thể lớn gồm hơn 100.000 người từ 17 quốc gia đã tham gia một cuộc nghiên cứu về việc bài tiết natri và kali qua nước tiểu, tỷ lệ tử vong và các biến cố liên quan đến tim mạch. Nghiên cứu này chỉ ra rằng những người tiêu thụ hơn 7 gam natri mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim và tử vong sớm cao hơn so với những người tiêu thụ 3–6 gam natri mỗi ngày.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả mọi người phản ứng với natri theo cách giống nhau. Những người có tiền sử bệnh huyết áp cao, tim mạch, bệnh thận mãn tính, tiểu đường, người lớn tuổi và người Mỹ gốc Phi cơ thể có xu hướng nhạy cảm hơn với tác động tăng huyết áp của natri. Do đó, tuân thủ lượng muối được khuyến nghị trong chế độ ăn hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ các vấn đề về tim mạch.

Nên bổ sung bao nhiêu natri mỗi ngày

Liều lượng natri an toàn khác nhau cho từng đối tượng dựa trên những yếu tố khác nhau. Dưới đây là hướng dẫn về liều lượng natri an toàn cho một số đối tượng:

– Người lớn: không nên ăn quá 6g muối mỗi ngày (2,4g natri) – tương đương với khoảng 1 thìa cà phê muối.

– Trẻ em: liều lượng natri an toàn thay đổi theo độ tuổi:

• Trẻ từ 1 đến 3 tuổi không nên ăn quá 2g muối (0,8g natri) mỗi ngày
• Trẻ từ 4 đến 6 tuổi không nên ăn quá 3g muối (1,2g natri) mỗi ngày.
• Trẻ từ 7 đến 10 tuổi không nên ăn quá 5g muối (2g natri) mỗi ngày.
• Trẻ từ 11 tuổi trở lên không nên ăn quá 6g muối (2,4g natri) mỗi ngày.

– Trẻ sơ sinh: dưới 1 tuổi nên ăn ít hơn 1g muối (0,4g natri) mỗi ngày.

– Người bị huyết áp cao, tiểu đường, bệnh thận mãn tính, người cao tuổi: đối với những người này, việc sử dụng natri trong chế độ ăn hàng ngày cần phải được điều chỉnh và tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Liều lượng natri an toàn có thể cần điều chỉnh dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể của họ.

Bên cạnh việc bổ sung đầy đủ các chất khoáng cho cơ thể, bạn cũng có thể áp dụng phương pháp EMS Trainning để mang lại một sức khỏe tốt. Liên hệ với chuyên viên của YeahFit qua Hotline 028 9999 8996 để nhận thêm thông tin tư vấn!
Thông Tin Liên Hệ:
Hotline: 028 9999 8996
Fanpage: www.facebook.com/YeahFit.EMS.Training
Địa chỉ (chi nhánh 1): 101 Cao Thắng, P3, Q3, HCM
Địa chỉ (chi nhánh 2): 69 Cộng Hòa, P.4, Q.Tân Bình, HCM
Nguồn tham khảo: vinmec.com

Xem thêm: Đồng là gì? Tác dụng của đồng với sức khỏe