Một trong những khoáng chất thiết yếu cho cơ thể đó là Selen, tuy cơ thể chỉ cần một lượng nhỏ nhưng nó lại đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất. Vậy tác dụng của selen với cơ thể như thế nào? Cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Selen là gì?
Selen là một khoáng chất có trong đất và tự nhiên xuất hiện trong một số thực phẩm nhất định (như các loại ngũ cốc nguyên hạt, hạt điều Brazil, hạt hướng dương và hải sản). Selen không được tổng hợp trong cơ thể, nhưng nó cần thiết cho chức năng của tuyến giáp và hệ thống miễn dịch. Selen được sử dụng để điều trị hoặc ngăn ngừa tình trạng thiếu selen.
Trong y học thay thế, selen đã được sử dụng như một biện pháp hỗ trợ trong việc điều trị bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto (một bệnh tự miễn nhiễm của tuyến giáp) và để điều trị cholesterol cao.
Không phải tất cả các ứng dụng của selen được FDA chấp thuận. Selen không nên được sử dụng thay thế cho thuốc được bác sĩ kê toa cho bạn. Selen cũng có thể được sử dụng cho các mục đích khác nhưng cần phải được bác sĩ hướng dẫn
Tác dụng của selen với cơ thể
Giúp bảo vệ cơ thể chống lại quá trình oxy hóa
Chất chống oxy hóa là những hợp chất có trong thực phẩm giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào do các gốc tự do gây ra. Các gốc tự do là sản phẩm phụ của các quá trình như quá trình trao đổi chất diễn ra hàng ngày trong cơ thể của bạn.
Chúng thường được xem là không có tác dụng, nhưng gốc tự do cần thiết cho sức khỏe của bạn. Chúng thực hiện nhiều chức năng quan trọng, bao gồm bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Tuy nhiên, những thứ như hút thuốc, sử dụng rượu, và căng thẳng có thể gây ra sự dư thừa của gốc tự do. Điều này dẫn đến căng thẳng oxy hóa, gây tổn thương cho tế bào khỏe mạnh.
Căng thẳng oxy hóa đã được liên kết với các tình trạng mạn tính như bệnh tim mạch, Alzheimer, và ung thư, cũng như lão hóa sớm và nguy cơ đột quỵ.
Chất chống oxy hóa như selen giúp giảm căng thẳng oxy hóa bằng cách kiểm soát số lượng gốc tự do. Chúng hoạt động bằng cách làm trung hoà gốc tự do dư thừa và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do căng thẳng oxy hóa gây ra.
Giúp duy trì sức khỏe tuyến giáp
Selen đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tuyến giáp hoạt động bình thường. Trong thực tế, mô tuyến giáp chứa lượng selen cao hơn bất kỳ cơ quan nào khác trong cơ thể con người. Khoáng chất này giúp bảo vệ tuyến giáp khỏi tổn thương oxy hóa và đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất các hormone tuyến giáp.
Một tuyến giáp khỏe mạnh là điều rất quan trọng, vì nó điều chỉnh sự trao đổi chất và kiểm soát sự phát triển và phát triển. Thiếu selen liên quan đến các vấn đề tuyến giáp như bệnh tuyến giáp Hashimoto, một loại bệnh giảm tiết tuyến giáp mà hệ thống miễn dịch tấn công tuyến giáp.
Một nghiên cứu quan sát bao gồm hơn 6,000 người đã tìm thấy rằng mức selen huyết thanh thấp liên quan đến nguy cơ tăng cao mắc bệnh tuyến giáp tự miễn nhiễm và giảm tiết tuyến giáp. Ngoài ra, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc dùng bổ sung selen có thể có lợi cho những người mắc bệnh Hashimoto.
Một đánh giá kết luận rằng việc dùng bổ sung selen hàng ngày trong ba tháng dẫn đến việc giảm kháng thể tuyến giáp. Nó cũng dẫn đến cải thiện tâm trạng và sức khỏe tổng thể ở những người mắc bệnh Hashimoto. Tuy nhiên, cần phải có sự tư vấn và hướng dẫn từ bác sĩ trước khi bổ sung selen cho những người mắc bệnh Hashimoto.
Tham gia vào phản ứng miễn dịch
Hệ thống miễn dịch của bạn duy trì sức khỏe cơ thể bằng cách xác định và chống lại các mối đe dọa đến sức khỏe. Các mối đe dọa này bao gồm vi khuẩn, virus và ký sinh trùng.
Selen đóng một vai trò quan trọng trong sức khỏe của hệ thống miễn dịch của bạn. Chất chống oxi hóa này giúp giảm căng thẳng oxi hóa trong cơ thể của bạn, từ đó giảm viêm nhiễm và tăng cường khả năng miễn dịch.
Các nghiên cứu đã chứng minh rằng tăng mức selen trong máu liên quan đến việc tăng cường phản ứng miễn dịch. Ngược lại, sự thiếu hụt selen đã được chứng minh gây hại cho chức năng của tế bào miễn dịch và có thể dẫn đến phản ứng miễn dịch chậm hơn. Nghiên cứu cũng đã chỉ ra sự thiếu hụt này có liên quan đến nguy cơ tăng cao mức tử vong và sự tiến triển bệnh ở người mắc HIV, trong khi bổ sung selen đã được chứng minh giảm số lần nhập viện và cải thiện triệu chứng cho các bệnh nhân này.
Ngoài ra, bổ sung selen cũng có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch ở những người mắc bệnh cúm, lao và viêm gan C.
Ngăn ngừa ung thư
Ngoài việc giảm căng thẳng oxy hóa, selen cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc phải một số loại ung thư. Điều này được cho là do khả năng của selen giảm tổn thương DNA và căng thẳng oxy hóa, tăng cường hệ thống miễn dịch và tiêu diệt các tế bào ung thư.
Một bài đánh giá trên 69 nghiên cứu, bao gồm hơn 350.000 người, đã cho thấy mức độ selen cao trong máu có nguy cơ thấp hơn mắc một số loại ung thư, bao gồm ung thư vú, phổi, đại tràng và tiền liệt tuyến.
Cần lưu ý rằng chỉ có tác dụng với selen được cung cấp từ thực phẩm, không phải từ các loại bổ sung. Tuy nhiên, một số nghiên cứu gợi ý rằng việc bổ sung selen có thể giảm các tác dụng phụ ở những người đang thực hiện điều trị bằng tia X.
Ví dụ, một nghiên cứu đã tìm thấy rằng việc dùng bổ sung selen bằng đường miệng đã cải thiện chất lượng cuộc sống tổng thể và giảm tình trạng tiêu chảy do tia X gây ra ở phụ nữ mắc bệnh ung thư cổ tử cung và tử cung.
Giảm nguy cơ mắc hội chứng suy tim
Một chế độ ăn giàu selen có thể giúp duy trì sức khỏe tim của bạn, vì mức selen thấp sẽ làm tăng cao nguy cơ mắc bệnh tim. Trong một phân tích trên 25 nghiên cứu quan sát, việc tăng 50% nồng độ selen trong máu liên quan đến việc giảm 24% nguy cơ mắc bệnh tim. Selen cũng có thể giảm các chỉ số viêm nhiễm trong cơ thể—một trong những yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tim.
Ví dụ, một đánh giá trên 16 nghiên cứu kiểm soát bao gồm hơn 433,000 người mắc bệnh tim cho thấy việc dùng bổ sung selen giảm mức chỉ số viêm nhiễm C-reactive protein (CRP). Hơn nữa, nó tăng mức độ glutathione peroxidase, một chất chống oxi hóa mạnh mẽ.
Điều này cho thấy rằng selen có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim bằng cách giảm viêm nhiễm và căng thẳng oxy hóa trong cơ thể. Căng thẳng oxy hóa và viêm nhiễm đã được liên kết với một bệnh gắn liền với việc mảng xơ tử cung các động mạch.
Mảng xơ tử cung có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nguy hiểm như đột quỵ, cảm nhận đau tim và bệnh tim. Thêm các thực phẩm giàu selen vào chế độ ăn của bạn là một cách tốt để giảm tối đa mức căng thẳng oxy hóa và viêm nhiễm.
Giúp cải thiện nhận thức
Bệnh Alzheimer là một tình trạng gây mất trí nhớ và ảnh hưởng tiêu cực đến tư duy và hành vi. Nó là nguyên nhân gây tử vong thứ sáu tại Hoa Kỳ. Số lượng người mắc bệnh Alzheimer đang gia tăng. Vì vậy, việc tìm cách ngăn ngừa bệnh thoái hóa này là cấp bách.
Căng thẳng oxy hóa được cho là liên quan đến cả sự bắt đầu và tiến triển của các bệnh thần kinh như bệnh Parkinson, bệnh đa xơ cứng và bệnh Alzheimer. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer có mức selen trong máu thấp hơn.
Một số nghiên cứu đã tìm thấy rằng các chất chống oxy hóa trong thực phẩm và bổ sung có thể cải thiện trí nhớ ở bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer.
Liều lượng bổ sung selen
Mặc dù thiếu selen có thể gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng việc có quá nhiều selen cũng có thể gây độc hại. Bạn có thể tham khảo bảng khuyến nghị từ National Institues of Health (NIH) để biết được lượng selen nên nạp hằng ngày:
Đối với phụ nữ có thai hoặc cho con bú, lượng selen nên nạp hằng ngày là 60mcg
Thực phẩm giàu selen
Bạn có thể tham khảo một số thực phẩm giàu selen dưới đây, bổ sung vào thực đơn ăn uống hằng ngày để cung cấp đầy đủ selen cho cơ thể:
- Quả hạch Brazil (Brazil nuts): 544mcg trong khoảng 28 – 29g
- Cá và các loại hải sản: Trong khoảng 85g cá ngừ vây vàng có chứa 92mcg selen. Ở các loại hải sản khác như cá mòi, hàu, nghêu, cá bơn, tôm, cua,… lượng khoáng chất này sẽ khoảng 40 – 65mcg.
- Thịt heo: chứa khoảng 33mcg trong 85g thịt
- Thịt bò: mỗi phần thịt bò sẽ có lượng selen khác nhau, phần thịt đùi sẽ cung cấp cho bạn khoảng 33 mcg. Ngoài ra phần gan bò cung cấp khoảng28 mcg và thịt bò xay cung cấp khoảng 18 mcg.
- Thịt gà: một phần ức gà khoảng 85g sẽ cung cấp khoảng 22 – 25mcg selen. Con số này ở thịt gà tây là khoảng 31mcg
- Trứng: Một quả trứng luộc có thể cung cấp 20mcg selen. Nếu không thích trứng luộc, bạn có thể chế biến bằng bất kỳ phương pháp nào mà bạn muốn.
Ngoài những thực phẩm kể trên, cũng còn nhiều thực phẩm giàu selen khác như: hạt hướng dương, hạt điều, hạt yến mạch, gạo lứt, nấm, rau chân vịt, sữa và các thực phẩm từ sữa, chuối,…
Tác dụng phụ khi bổ sung selen
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu dị ứng nào sau đây, hãy nhanh chóng đến bệnh viện cấp cứu: nổi mề đay; khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi, hoặc họng.
Sử dụng selen ở liều cao trong thời gian dài có thể gây ra các tác dụng phụ như:
- Buồn nôn, nôn mửa;
- Thiếu năng lượng, cảm thấy dễ cáu gắt hoặc rất mệt mỏi;
- Mất tóc, sự xuất hiện của hắc lào nhẹ, móng tay giòn hoặc đau, hoặc vạch trắng trên móng tay;
- Rung nhẹ, cảm giác choáng váng;
- Cơ bắp đau nhức;
- Đỏ nổi (ấm, đỏ, hoặc cảm giác ngứa);
- Vị kim loại trong miệng, hơi thở hôi, mùi cơ thể mạnh; hoặc
- Dễ bầm tím hoặc chảy máu.
Đây không phải là một danh sách đầy đủ về các tác dụng phụ và còn có thể xảy ra các tác dụng phụ khác. Nếu gặp phải những tác dụng trên hoặc bất kỳ triệu chứng nào trong thời gian sử dụng selen, hãy ngưng sử dụng và đến bệnh viện khám để biết chính xác tình trạng của cơ thể.
Lời kết
Hy vọng bài viết trên đã có thể giúp bạn hiểu hơn về tác dụng của selen đối với cơ thể, hãy bổ sung đầy đủ khoáng chất này cho cơ thể qua chế độ ăn uống hàng ngày. Nếu cần bổ sung qua thực phẩm chức năng, bạn cần sự tư vấn từ các bác sĩ hoặc chuyên gia để tránh những tác dụng phụ.
Bên cạnh việc bổ sung đầy đủ các chất khoáng cho cơ thể, bạn cũng có thể áp dụng phương pháp EMS Trainning để mang lại một sức khỏe tốt. Liên hệ với chuyên viên của YeahFit qua Hotline 028 9999 8996 để nhận thêm thông tin tư vấn!
Thông Tin Liên Hệ:
Hotline: 028 9999 8996
Fanpage: www.facebook.com/YeahFit.EMS.Training
Địa chỉ (chi nhánh 1): 101 Cao Thắng, P3, Q3, HCM
Địa chỉ (chi nhánh 2): 69 Cộng Hòa, P.4, Q.Tân Bình, HCM
Nguồn tham khảo: heathline.com, drugs.com
Xem thêm: Kẽm là gì? Mọi thứ bạn cần biết về kẽm
